Rozpoczął się okres wakacyjny. Dla rolników to czas nasilonych prac polowych. Pośpiech, nieuwaga, zmęczenie i warunki pogodowe zwiększają ilość zagrożeń przy pracy rolniczej. Jedną z kampanii Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w 2023 roku jest akcja „Mądrze postępujesz, wypadku nie spowodujesz", która ma na celu ograniczenie zagrożeń wypadkowych podczas użytkowania ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych. Wypadki takie zwykle powodują najgroźniejsze urazy.
W I półroczu 2023 roku w województwie łódzkim zgłoszono 443 wypadki przy pracy rolniczej, z czego do Placówki Terenowej KRUS w Łęczycy zgłoszono 22 zdarzenia. Licz-ba zgłoszonych wypadków jest coraz niższa, jednak należy pamiętać, że każdy wypadek to ból i cierpienie poszkodowanego i jego rodziny, długa rekonwalescencja i wy-mierne straty dla prowadzonego gospodarstwa.
Przypominamy podstawowe zasady bhp, które mogą uchronić przez wypadkiem przy użyciu ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych:
- każda maszyna rolnicza powinna być używana zgodnie z jej przeznaczeniem
- wszystkie fabryczne osłony maszyn i urządzeń powinny być zamontowane na swoich miejscach, a uszkodzone osłony należy niezwłocznie wymienić na nowe. Osłony zdjęte na czas naprawy lub konserwacji powinny być zamontowane niezwłocznie po zakończeniu prac naprawczych
- maszyny rolnicze do ciągnika powinna dołączać jedna osoba, zaznajomiona z instrukcją obsługi tych maszyn
- każdorazowo przed uruchomieniem maszyny należy skontrolować sprawność elementów i podzespołów stwarzających potencjalne zagrożenie dla obsługi, w szczególności wszelkich przekładni, końcówek wałów, czopów, sprzęgieł oraz urządzeń zabezpieczających i ostrzegawczych, a więc wszelkich osłon, świateł i hamulców
- przed rozpoczęciem pracy maszyną rolniczą należy upewnić się, że w jej pobliżu nie ma żadnych niepowołanych osób, a zwłaszcza dzieci, które nie zawsze zdają sobie sprawę z niebezpieczeństw związanych z zabawą na terenie gospodarstwa
- do pracy z wykorzystaniem maszyn i narzędzi rolniczych należy zakładać ubrania przylegające do ciała, bez zwisających lub luźnych elementów, które mogłyby zostać pochwycone przez elementy mechaniczne, a także starannie zawiązane buty robocze z podeszwą zmniejszającą ryzyko poślizgu i wzmocnionym noskiem zabezpieczającym palce
- maszyny rolnicze należy utrzymywać w czystości, elementy elektryczne należy często oczyszczać z kurzu i pyłu, aby zapobiec zagrożeniom pożarowym
- nie należy przewozić ludzi na pracujących lub transportowanych maszynach, chyba że producent dopuszcza taką możliwość, a maszyny są wyposażone w siedziska dla pasażerów
- koła i pasy napędowe, przekładnie, wały przegubowo-teleskopowe oraz końców-ki wałów bezwzględnie muszą posiadać komplet osłon
- maszyny przemieszczające się po drogach publicznych powinny znajdować się w pozycji transportowej
- niedozwolona jest praca maszynami naprawianymi prowizorycznie
- każdorazowo przed opuszczeniem ciągnika lub maszyny należy odpowiednio zabezpieczyć sprzęt, np. maszynę zawieszaną na ciągniku trzeba całkowicie opuścić, następnie można wyłączyć silnik i wyjąć kluczyk ze stacyjki
- w celu uniknięcia samoczynnego przetoczenia, wszystkie maszyny i przyczepy w czasie postoju powinny być zabezpieczone klinami podłożonymi pod koła
- dołączanie i odłączanie wałków przegubowo-teleskopowych można wykonywać tylko przy wyłączonym napędzie wałka odbioru mocy, wyłączonym silniku ciągnika i po wyjęciu kluczyka ze stacyjki
- wszystkie ruchome części mechaniczne muszą być systematycznie smarowane i sprawdzane pod kątem sprawności. Zatarte łożyska są bardzo częstą przyczyną pożarów kombajnów czy pras do słomy.
- maszyny i pojazdy należy zaopatrzyć w podręczny sprzęt gaśniczy (gaśnice) na wypadek pożaru.
Prosimy wszystkich rolników o zachowanie szczególnej ostrożności podczas pracy z maszynami rolniczymi oraz o stosowanie opisanych powyżej zasad bezpiecznej pracy.
Wypadki do których dochodzi w okresie żniw, często bywają zgłaszane do KRUS dopiero jesienią, choć powinny być zgłoszone jak najszybciej. Prosimy nie czekać ze zgłoszeniem do zakończenia leczenia. Przypominamy, że zgłoszenia wypadku przy pracy rolniczej powinien dokonać poszkodowany lub inna osoba, niezwłocznie po zaistnieniu zdarzenia. Można tego dokonać osobiście, telefonicznie, za pośrednictwem poczty, drogą elektroniczną (e-mailem) lub przez EPUAP, we wszystkich placów-kach terenowych KRUS. Nie ma konieczności osobistego stawienia się w Placówce Terenowej, by zgłosić wypadek. Wystarczy wykonać telefon lub wysłać wiadomość mailową do jednostki, w której podlega się ubezpieczeniu społecznemu rolników. Dalsze formalności zostaną wykonane w miejscu zamieszkania poszkodowanego podczas oględzin miejsca i przedmiotów związanych z wypadkiem. Przypominamy, że późne zgłoszenie wypadku utrudni przeprowadzenie postępowania powypadkowego i może uniemożliwić przyznanie jednorazowego odszkodowania.
Troska o dzieci
W załączeniu przekazuję również apel Wojewódzkiej Komisji ds. bhp w rolnictwie przy Okręgowym Inspektorze Pracy w Łodzi, dotyczący zapewniania bezpiecznych wakacji najmłodszym mieszkańcom wsi. Dzieci w okresie letnim są szczególnie narażone na różnego rodzaju zagrożenia w gospodarstwie rolnym. Przypominam także, że KRUS wykupił dla wszystkich dzieci rolników grupowe ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków (NWW). Rodzice dziecka, które uległo wypadkowi, mogą złożyć wniosek o wypłatę odszkodowania do Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych AGRO Ubezpieczenia.
Tomasz Nowicki
Dyrektor
Oddziału Regionalnego
KRUS w Łodzi